Gestreepte distelboktor Agapanthia cardui (Linnaeus, 1767)

? (UK), Distelbock (DE)


Status in NL

Onbekend, niet beschouwd in TEUNISSEN (2009).

Waarneming.nl: Zeer zeldzaam (april 2024)

Tekst: R. Geraeds 2023-03/vs1.

Herkenning

De Gestreepte distelboktor is een kleine tot middelgrote (6,5 tot 13,5 mm) boktor zonder zijdoorn op het borststuk. De dekschilden zijn zwart met een grijze beharing. Soms is deze beharing slechts zeer spaarzaam aanwezig. Langs de binnenrand van de dekschilden loopt een streep met lichte beharing. Het borststuk is zwart met drie lengtestrepen van beige, witte of grijze beharing. Deze bevinden zich aan de zijkanten en bovenop het borststuk. De poten zijn zwart en grijs behaard. De behaarde sprieten zijn zwart-grijs geblokt. De mannetjes zijn herkenbaar aan de naar verhouding langere sprieten en slanker lichaam in vergelijking met de vrouwtjes.

Gestreepte distelboktor - Agapanthia cardui - man (R. Geraeds)
Gestreepte distelboktor - Agapanthia cardui - vrouw (R. Geraeds)
Herkenningspunten Gestreepte distelboktor. (R. Geraeds)

De Gestreepte distelboktor heeft een lengtestreep van lichte beharing langs de binnenrand van de dekschilden (1). Aan de zijkanten en boven op het borststuk lopen drie lichte lengtestrepen (2). De sprieten zijn zwart-grijs geblokt (3).

Gelijkende soorten

Gestreepte distelboktorren zijn te verwarren met de Gewone distelboktor (Agapanthia villosoviridescens). Vooral oudere exemplaren van de Gewone distelboktor hebben een donker uiterlijk omdat de beharing deels is afgesleten en ze meer op de Gestreepte distelboktor gaan lijkt. Gewone distelboktorren hebben echter nooit lichte lengtestrepen langs de binnenkant van de dekschilden lopen. Vanwege de lichte lengtestreep langs de binnenrand van de dekschilden kan de soort ook met de Zuidelijke halmboktor (Calamobius filum) verward worden. Deze soort heeft echter egaal zwarte sprieten.

Onderscheid tussen Gestreepte distelboktor, Gewone distelboktor en Zuidelijke halmboktor. (R. Geraeds)

Gestreepte distelboktorren kunnen verward worden met oude exemplaren van de Gewone distelboktor. Gestreepte distelboktorren hebben altijd een lengtestreep langs de binnenrand van de dekschilden (1), die bij de Gewone distelboktor afwezig is (2). De Zuidelijke halmboktor heeft ook een lengtestreep langs de binnenrand van de dekschilden (3). De beide distelboktorren zijn van deze soort te onderscheiden door de duidelijk geblokte sprieten (4). De sprieten van de Zuidelijke halmboktor zijn geheel zwart (5).

Habitat, waard- en voedselplanten

Leefgebieden van Gestreepte distelboktorren bestaan uit allerlei ruigtevegetaties en bloemrijke graslanden, ruderale terreinen en dergelijke. Net als de Gewone distelboktor is de Gestreepte distelboktor polyfaag. De waardplanten bestaan uit een groot aantal schermbloemigen (Apiaceae) en composieten (Asteraceae) (KLAUSNITZER et al., 2016b). De voorkeur gaat uit naar distels (Carduus sp., Circium sp.) (ZEEGERS & GOUDSMITS, 2017). In tegenstelling tot de Gewone distelboktor eet de Gestreepte distelboktor nectar en/of stuifmeel waardoor ze veel op bloemen worden gevonden. Het zijn vooral de bloemen van de waardplanten - zoals distels, Koninginnekruid (Eupatorium cannabinum), Gewone berenklauw (Heracleum sphondylium), Boerenwormkruid (Tanacetum vulgare), Margriet (Leucanthemum vulgare), Beemdkroon (Knautia arvensis) en Duifkruid (Scabiosa columbaria) - die bezocht worden (KLAUSNITZER et al., 2016b).

Biotoop Gestreepte distelboktor. (R.Geraeds)

Levenswijze

De larven van de Gestreepte distelboktor ontwikkelen zich in de stengels van kruiden. Hier zitten ze in de bovengrondse delen. De larven verpoppen in het voorjaar in de stengel. De totale ontwikkeling duurt één jaar. De imago’s zijn overdag actief en verblijven veel op de waardplanten, waar ze voor op de bloemen zitten (KLAUSNITZER et al., 2016b).

Vliegtijd & Methode
Imago’s van de Gestreepte distelboktorren verschijnen in de regel vanaf mei en zijn tot september actief. De meeste waarnemingen komen uit mei.

J

F

M

A

M

J

 J

A

S

O

N

D













Zicht

Hout/stobben

-


Bloeiende kruiden en struiken

+++


Waardplanten

++

Klopscherm


-

Sleepnet


++

Licht

ML/HPL

-


Blacklight


Lokstoffen

Feromonen

-

Overig






Lokale ervaringen

Gestreepte distelboktorren verblijven veel op bloemen waar ze nectar en/of stuifmeel eten. Hier zijn ze dan ook gemakkelijk op zicht of met een sleepnet te inventariseren. In Nederland zijn de meeste waarnemingen afkomstig van Margriet. Op de bloemen kunnen ook regelmatig copula’s worden gevonden.

Gestreepte distelboktor - Agapanthia cardui - copula (R. Geraeds)